کافئین برای بدن مفیدست یا ضرر دارد
به گزارش سرشیر، یک متخصص تغذیه و رژیم درمانی اظهار داشت: تحقیقات نشان می دهد که کافئین، بسته به مقدار مصرف و حساسیت فرد، می تواند هم دوست و هم دشمن ما باشد.
به گزارش سرشیر به نقل از مهر، غزاله اسلامیان، ضمن اشاره به این که کافئین به عنوان ماده ای محبوب و نوشیدنی بی خوابی شناخته می شود، اظهار داشت: بعد از نوشیدن قهوه یا نوشیدنی های انرژی زا، کافئین در عرض حدود ۱۵ تا ۴۵ دقیقه جذب و وارد مغز می شود. وی ادامه داد: این ماده با جایگزینی در محل گیرنده های آدنوزین (نوروترانسمیتر خواب آور) موجب می شود خواب آلودگی کمتر، هوشیاری و تمرکز بیشتر، دوپامین و نوراپی نفرین تحریک و در نهایت احساس انرژی و خلق و خو بهتر تجربه شود؛ این همان احساسی است که موجب محبوبیت جهانی قهوه و نوشیدنی های انرژی زا شده است. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ضمن اشاره به این که بدن ما با مصرف مشخصی از کافئین، نسبت به تحمل آن مقاوم می شود، اضافه کرد: به این مفهوم که همان مقدار کافئین قبلی، دیگر اثر کافی ندارد و فرد کم کم به دوزهای بیشتر نیاز پیدا می کند. وی اضافه کرد: قطع ناگهانی کافئین موجب سردرد، بی حوصلگی، خستگی و حتی خلق افسرده می شود. اسلامیان با اشاره به اینکه کافئین بیشتر از ۴۰۰ میلی گرم در روز برای بزرگسالان، حدود ۴ فنجان قهوه معمولی عوارضی دارد، اضافه کرد: اضطراب، تپش قلب، بی خوابی، تحریک پذیری، افزایش فشار خون و مشکلات گوارشی از عوارض مصرف بیش از اندازه کافئین است. وی افزود: در نوجوانان آستانه استفاده از کافئین ها خیلی پایین تر است و حداکثر ۱۰۰ میلی گرم در روز سفارش می شود. اسلامیان ضمن اشاره به این که مطالعات نشان می دهد خیلی از دانش آموزان، دانشجویان و حتی کارمندان، در زمان های استرس زا از کافئین به عنوان یک «مکانیزم مقابله ای» استفاده می نمایند، اضافه کرد: در شبهای امتحان، ساعات کاری طولانی، کم خوابی و پروژه یا آزمون های پر فشار به طور معمول افراد از کافئین استفاده می نمایند. به گفته ی ایشان، تحقیقات نشان داده اند که مصرف بالای کافئین، بخصوص از نوشیدنی های انرژی زا و قهوه، با افزایش اضطراب، استرس و حتی افسردگی مرتبط می باشد و نکته مهم اینست که این ارتباط «دلیل و معلول قطعی» نیست؛ یعنی معلوم نیست آیا کافئین موجب اضطراب می شود یا افراد مضطرب بیشتر سراغ کافئین می روند اما به طوری کلی ارتباط قوی وجود دارد. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پاسخ به این سؤال که چرا نوشیدنی های انرژی زا بیشترین مشکل را ایجاد می کنند؟ اظهار داشت: این نوشیدنی ها علاوه بر کافئین، به طور معمول حاوی شکر زیاد، گیاهان محرک، افزودنی هایی مانند گوارانا (۴ برابر کافئین بیش از دانه قهوه) هستند که همین ترکیب موجب می شود ضربان قلب بالا برود، بی قراری و اضطراب افزایش یابد، خواب بشدت مختل وبدن گرفتار افزایش ناگهانی انرژی و بعد از آن سستی و رخوت شود که این واکنش ها در نوجوانان، افراد کم خواب، و آنهایی که سابقه اضطراب دارند شدیدتر است. اسلامیان با اشاره به اینکه مصرف کم تا متوسط کافئین می تواند تمرکز را افزایش، خلق را بهتر، هوشیاری را بالا، عملکرد ورزشی را تقویت و حتی خطر برخی بیماری ها را کم کند (در مورد قهوه) اشاره کرد: بدین سبب کافئین «بد» نیست؛ بلکه مقدار و زمان مصرف آن تعیین کننده اثر آن است. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن اشاره به اشخاصی که نسبت به مصرف کافئین حساسیت دارند توضیح داد: برخی گروه ها حتی با دوزهای پایین کافئین گرفتار اضطراب می شوند. وی در رابطه با این گروه ها توضیح داد: افراد دچار اختلالات اضطرابی، آنهایی که خواب ناکافی دارند، نوجوانان و اشخاصی که مصرف زیاد و ناگهانی دارند به کافئین حساس اند بشکلی که برخی مطالعات نشان داده که افراد دارای اضطراب اجتماعی، پانیک یا اختلالات دوقطبی با دوزهای بیشتر از ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم گرفتار تشدید علایم می شوند. این متخصص تغذیه و رژیم درمانی، با اشاره به اینکه کافئین در دوزهای بالا هورمون های استرس (کورتیزول و آدرنالین) را بیشتر می کند اضافه کرد: کافئین دوز بالا سیستم عصبی سمپاتیک را فعال، حالت بیداری و آماده-حمله را تحریک، خواب را مختل می کند و همین بی خوابی اضطراب را بدتر خواهد نمود. وی ضمن اشاره به این که در واقع کافئین بدن را وارد وضعیت اخطار می کند افزود: این مورد شبیه اتفاقی که در استرس رخ می دهد ایجاد می شود و این دو اثر روی هم جمع می شوند. به قول اسلامیان، مقدار مناسب استفاده از کافئین در بزرگسالان سالم تا ۳۰۰–۴۰۰ میلی گرم در روز، زنان آبستن حداکثر ۲۰۰ میلی گرم، نوجوانان حداکثر ۱۰۰ میلی گرم و در کودکان سفارش اکید عدم مصرف است. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در رابطه با زمان بندی استفاده از کافئین نیز افزود: پس از ساعت ۳ ظهر کافئین مصرف نکنید و توجه داشته باشید ناشتا بودن اثر آنرا تشدید می کند، پس بهتر است همراه غذا باشد. اسلامیان، استفاده از چای سبز کافئین کمتر، اثر آرام بخش ال-تیانین، قهوه کم کافئین و شکلات تلخ را جایگزین های سالم جهت استفاده از قهوه عنوان نمود. وی به اشخاصی که گرفتار اضطراب هستند سفارش کرد؛ آب زیاد برای ممانعت از دهیدراته شدن بدن استفاده کنید و مصرف نوشیدنی های انرژی زا را قطع کنید ضمن این که مصرف قهوه را کاهش داده و پس از ظهرها کافئین مصرف نکنید. اسلامیان ضمن اشاره به این که کافئین در مقدار کم تا متوسط می تواند کمک کننده باشد، تصریح کرد: در مقادیر بالا یا در افراد حساس، بخصوص نوجوانان و افراد مضطرب، می تواند استرس، اضطراب و بی خوابی را تشدید کند ولی مهم ترین نکته اینست که بدن خویش را بشناسیم، اگر با مصرف کافئین قلب تان تند می زند، بی قرار می شوید یا خوابتان مختل می شود، وقت آن است که کمترش کنید.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب