چه کسانی باید رژیم غذایی بدون گلوتن را رعایت کنند؟
سرشیر: بااینکه رژیم بدون گلوتن برای مبتلایان به بیماری سلیاک و کسانی که به گندم حساسیت دارند یک ضرورت است، متخصصان می گویند حذف گلوتن برای افراد سالم نه تنها مزیت ثابت شده ای ندارد بلکه می تواند به کمبود مواد مغذی ضروری و انتخاب های غذایی نامناسب منجر شود.
به گزارش سرشیر به نقل از ایسنا، از طرفی مطالعات جدید نشان داده است خیلی از فوایدی که به رژیم بدون گلوتن نسبت داده می شود در حقیقت ناشی از کاهش مصرف غذاهای فوق فرآوری شده است، نه کنار گذاشتن خودِ گلوتن.
گلوتن، پروتئین اصلی است که در همه انواع گندم، جو، چاودار یافت می شود. گلوتن همان چیزی است که بافت جویدنی مطلوب غذاهایی مثل پیتزا و پاستا را فراهم می آورد و موجب بافت کشسانی بهتر و طعم خوشایندتر آنها می شود. رژیم بدون گلوتن به مدلول حذف این غلات یا هر ماده مشتق شده از آنهاست.
خیلی از افراد تلاش می کنند رژیم غذایی خویش را با محوریت یک یا چند گروه غذایی یا ماده مغذی خاص (مانند پروتئین) یا حذف برخی غذاها (مثلا گوشت، لبنیات یا گلوتن) سالم تر کنند اما پرسش اینست که این حذف ها و تغییرات در رژیم غذایی، واقعاً چقدر مفیدند؟
به گزارش پریونشن، برخی مشکلات سلامتی وجود دارند که افراد را به پیروی از رژیم بدون گلوتن ملزم می کند. مهم ترین آنها بیماری سلیاک است. اگر فردی سلیاک داشته باشد، مصرف گلوتن می تواند موجب لطمه به روده کوچک او شود و علائمی مانند اسهال، نفخ، گاز زیاد و کمبود ریزمغذی ها را ایجاد نماید.
بر مبنای اطلاعات کتابخانه ملی پزشکی آمریکا، تنها درمان سلیاک، پیروی مادام العمر از رژیم بدون گلوتن است که می تواند از بروز علایم و سایر مشکلات سلامتی در رابطه با این بیماری پیشگیری کند.
علاوه بر سلیاک، اشخاصی که به گندم آلرژی دارند یا گرفتار حساسیت غیرسلیاک به گلوتن هستند نیز باید از گلوتن پرهیز کنند. گندم یکی از هشت آلرژن غذایی اصلی است اما آلرژی به گندم نسبتا نادر است. حدود دوسوم آنهایی که در کودکی آلرژی به گندم دارند در بزرگسالی دیگر این آلرژی را ندارند، بطوریکه تنها یک درصد بزرگسالان همچنان به گندم حساسیت دارند.
افراد دارای حساسیت غیرسلیاک به گلوتن دسته سومی هستند که هنگام خوردن گندم گرفتار علایم گوارشی می شوند اما نتیجه آزمایش سلیاک یا آلرژی گندم آنها منفی است.
آیا رژیم بدون گلوتن سالم تر است؟
متخصصان می گویند اگر از نظر پزشکی به پیروی از رژیم بدون گلوتن الزام ندارید، حذف گلوتن از رژیم غذایی به مدلول داشتن یک رژیم غذایی سالم تر نیست برای اینکه با این کار ممکنست دریافت برخی مواد مغذی ضروری موجود در گندم کاهش پیدا کند. غذاهای حاوی گندم منبع فیبر، ویتامین های گروه ب، آهن و منیزیم هستند و بدون جایگزین های مناسب افراد معمولاً در دریافت این مواد مغذی گرفتار کمبود می شوند.
از طرفی حذف کامل یک گروه غذایی بدون دلیل پزشکی مثل آلرژی یا بیماری خودایمنی، معمولاً به سلامت کلی لطمه می زند. علاوه بر این، مطالعات نشان داده اند محصولات بدون گلوتن موجود ممکنست کم کیفیت تر از نمونه های گلوتن دار باشند.
یک مطالعه پخش شده در مجله غذاهای گیاهی برای تغذیه انسان (Plant Foods for Human Nutrition) نشان داد که محصولات بدون گلوتن نسبت به محصولات مشابه حاوی گلوتن بطور میانگین پروتئین خیلی کمتر و قند و کالری بیشتری دارند و معمولاً هم گران ترند.
همینطور تحقیقات نتوانسته اند برای رژیم بدون گلوتن، فراتر از درمان علایم سلیاک فوایدی نشان دهند. بطورمثال یک مرور علمی که ۲۷ مطالعه روی افراد دچار سلیاک و بدون سلیاک را بررسی کرد، هیچ اثر مدلول داری را روی وزن، دور کمر یا میزان چربی بدن پیدا نکرد.
آیا رژیم بدون گلوتن فایده ای هم دارد؟
سوال اینجا است که اگر رژیم بدون گلوتن این همه دستاوردهای منفی دارد، چرا در سالیان اخیر این قدر محبوب شده است؟
متخصصان می گویند بااینکه درست است که برخی افراد با حذف گلوتن واقعاً احساس می کنند حالشان بهتر شده، دلیل این مورد معمولاً خود گلوتن نیست بلکه کاهش مصرف غذاهای فوق فرآوری شده ای است که غالبا حاوی گلوتن هستند مانند چیپس، شیرینی ها و غلات صبحانه شیرین.
مصرف کمتر کربوهیدرات های تصفیه شده و افزودنی ها ممکنست حال برخی افراد را بهتر کند یا سلامت قلبی ــ متابولیک آنها را بهبود دهد اما این هم زمانی حاصل می شود که افراد بشقاب خویش را با غذاهای طبیعی بدون گلوتن پر کنند، نه این که محصولات فرآوری شده معمولی را با نسخه های فرآوری شده بدون گلوتن جایگزین کنند.
میوه ها و سبزیجات همراه با گوشت، مرغ، ماهی، لبنیات، حبوبات، مغزها و دانه های بدون طعم دهنده، همگی غذاهایی متعادل و به صورت طبیعی بدون گلوتن هستند. اگر روی مصرف آنها تمرکز کنید، آثار آنرا احساس خواهید کرد اما یادتان باشد این فواید احیانا بیشتر به سبب آن چیزهایی است که می خورید نه آن چیزهایی که نمی خورید.
منبع: سرشیر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب