بیماری شایع قرن اهمیت تشخیص علایم اولیه و تغییرات رفتاری

بیماری شایع قرن اهمیت تشخیص علایم اولیه و تغییرات رفتاری

به گزارش سرشیر، سوال کردن های تکراری، طول کشیدن زمان انجام کارهای عادی و همیشگی، فراموش کردن اسم اشیاء و حتی اسامی نزدیک ترین اعضای خانواده یا فراموش کردن مسیر بازگشت به خانه؛ همه این ها از دسته تغییر رفتارهایی هستند که ما را به یاد یکی از شایع ترین بیماری های بشر در عصر پیشرفت و فناوری می اندازد؛ یکی از آشناترین نام هایی که اینروزها میتوان در رابطه با بیماری ها و ناهنجاری های ذهنی شنید و آن بیماری «آلزایمر» است.


به گزارش سرشیر به نقل از ایسنا، این قبیل تغییر رفتارهای غیرمعمول و گاهی دردسرساز امکان دارد از تجربه های تلخ یک بیمار مبتلا به آلزایمر و اطرافیان او باشد که شاهد بروز تدریجی این علایم ناخوشایند و ناراحت کننده در یکی از عزیزترین اعضای خانواده خود هستند.
آلزایمر سبب می شود که فرد مبتلا، بگونه ای متفاوت و غیر قابل پیشبینی رفتار کند. بعضی از بیماران پرخاشگر و مضطرب می شوند و عده ای دیگر یک سوال یا ژست را بارها تکرار می کنند.
این رفتارها امکان دارد سبب فشار و تنش در روابط بیمار با دیگران بخصوص با فردی شود که از وی مراقبت می کند. اما مهم می باشد بدانیم که این رفتارها عمدی نیستند و در یک فرد مبتلا به این اختلال ذهنی عوامل زیر می تواند سبب بروز آنها شود:
ناراحتی جسمانی: به دلیل بیماری، مصرف دارو
تحریک زیاد: به دلیل صداهای بلند، محیط شلوغ و پر رفت و آمد
محیط غریبه: حضور افراد جدید و ناتوانی از شناسایی محیط جدید
وظایف پیچیده: انجام کارهای دشوار منزل و سایر فعالیتهای سخت یا ذهنی
تعامل های محروم کننده: به خاطر ناتوانی از برقراری ارتباط موثر با دیگران
علت این رفتارها هرچه که باشد، فرد مراقب باید دقت کند که این گونه رفتارها را شناسایی و چاره مناسب اتخاذ کند.

در حالیکه اغلب افراد تصور می کنند آلزایمر فقط سالمندان را درگیر می کند اما پزشکان به این نتیجه رسیده اند که بروز آلزایمر حتی می تواند در سنین جوانی هم رخ دهد.
کدام نشانه های آلزایمر کمتر شناخته شده اند؟ هم اکنون تشخیص آلزایمر (شایع ترین شکل زوال عقل) با تصویربرداری از مغز یا نوعی نمونه گیری دردناک میسر است که در آن، از مایع مغزی نخاعی قسمت پایین کمر نمونه گیری می شود.
متخصصان در انگلیس می گویند که به دنبال راه اندازی پروژه ای پنج میلیون پوندی با هدف تسریع تشخیص آلزایمر، احیانا تا پنج سال دیگر آزمایش خون برای تشخیص زودهنگام تر این بیماری در سازمان ملی خدمات سلامت این کشور (NHS) عرضه خواهد شد.
کمتر از دو سوم مبتلایان به زوال عقل در انگلیس، برای تشخیص مبتلا شدن به این بیماری فرصت معاینه شدن پیدا کرده اند و خیلی از آنها امکان دارد مدت ها منتظر نوبت بمانند. مرکز پژوهش آلزایمر بریتانیا و انجمن آلزایمر می کوشند با همکاری موسسه ملی پژوهش سلامت و مراقبت انگلیس، دریافت آزمایش خون را در سازمان ملی خدمات سلامت و دسترسی به افراد بیشتر برای آزمایش خون و کمک به تشخیص زودهنگام تر احتمال بیماری در آنان به حقیقت بدل کنند.
هرچند امکان دارد هنوز خیلی از مردم به اشتباه زوال عقل را همان آلزایمر بدانند اما آلزایمر، تنها نام یکی از بیماری های زیرمجموعه زوال عقل و در واقع شایع ترین شکل آن استدکتر «سوزان کولهاس»، مدیر اجرایی پژوهش و مشارکت در مرکز پژوهش آلزایمر بریتانیا در اینباره می گوید: انتظار داریم افراد بیشتری برای تشخیص به ما رجوع کنند، از آنها انتظار داریم در سن پایین تر پا پیش بگذارند و انتظار داریم با نشانه های خفیف تر به ما رجوع کنند.
خیلی از مردم می دانند آلزایمر که در اثر تجمع موادی به نام «آمیلیوئید» و «تائو» در مغز ایجاد می شود به بروز مشکلات شناختی می انجامد.
«تیم بینلند»، سرپرست دانش و یادگیری انجمن آلزایمر انگلیس و نویسنده کتاب «بازی های ذهن»، می گوید: افراد مختلف علایم متفاوتی از این بیماری را بروز می دهند اما شایع ترین نشانه های فرد مبتلا به آلزایمر، مشکل در شکل گیری خاطرات جدید در حافظه است.
وی ادامه می دهد: اگر فردی مبتلا به زوال عقل از نوع آلزایمر در بین نزدیکان خود داشته باشید، می دانید که اغلب وقتی به آنها پاسخ چیزی را می گویید، بعد از پنج دقیقه بعد باردیگر همان سوال را می پرسند، چون آن چه گفته اید، به یاد نمی آورند.
مشکلات بینایی
اما کدام نشانه ها در این بیماری کمتر شناخته شده اند؟ از متخصصان خواسته ایم در مورد نشانه های اولیه هشداردهنده این بیماری صحبت کنند و یکی از مهم ترین آنها مشکلات بینایی بود.
بینلند می گوید: اگر فردی تازه به آلزایمر مبتلا شده باشد، امکان دارد مشکل حافظه داشته باشد، اما به احتمال زیاد نشانه هایی دارد که ما آنها را نامعمول می نامیم.

این متخصص می گوید: شکلی از این بیماری، بر قسمت پسین مغز تأثیر می گذارد؛ همانجا که بینایی پردازش می شود و در اثر آن، افراد برای خواندن یا درک سه بعدی گرفتار مشکل می شوند. آنها اغلب به سراغ چشم پزشک می روند و فکر می کنند مشکل در چشمشان است اما در واقع چشمشان خوب کار می کند؛ این مغز است که پردازش نادرستی از تصاویر و اشیاء عرضه می دهد.
گفتار و زبان
دکتر «امر مک سویینی»، مدیرعامل و مشاور پرتوشناسی عصبی در «کاگنیشن هلت» در این رابطه می گوید: اختلال در گفتار و زبان هم می تواند نشانگر علایم اولیه باشد، مثل ناتوانی در یافتن کلمه مناسب یا استفاده از توضیحی جایگزین برای بیان یک کلمه، مثلاً به جای «قلم» بگوییم «چیزی که با آن می نویسیم.»
وی ادامه داد: پاره شدن رشته افکار، از بین رفتن تسلط کلامی و تجربه مشکل ارتباطی هم می تواند از علائم کمتر شناخته شده باشد.
رفتار و خلق وخو
در اثر آن چه «آلزایمر نوع قدامی» نامیده می شود و بر بخش پیشین مغز تأثیر می گذارد، تغییرات خلق وخو یا شخصیتی رخ می دهد.
افراد مبتلا به بیماری های قلبی بیشتر مستعد مبتلا شدن به زوال عقل هستند که منجر به آلزایمر می شوددکتر بینلند می گوید: بخش پیشین مغز مسئول تنظیم رفتار و انگیزه ما است. بنابراین، کسی که به آلزایمر نوع قدامی مبتلا شده باشد، اغلب تغییرات رفتاری دارد.
وی افزود: افراد مبتلا به این نوع از بیماری امکان دارد وسواسی باشند یا نتوانند احساسشان را کنترل کنند. امکان دارد در روابطشان با دیگران خیلی رک باشند. بنابراین، گونه ای تغییر شخصیتی در این افراد دیده می شود که به صورت معمول در مبتلایان به زوال عقل شایع نیست.
در صورت مشاهده و تشخیص نشانه ها چه باید کرد؟ بینلند می گوید: در مبتلا شدن به آلزایمر، افراد مبتلا اغلب درک نمی کنند که به این بیماری مبتلا هستند و فکر می کنند حالشان خوب است و بنابراین است که معمولاً دوستان یا اعضای خانواده بیمار، نشانه های اولیه هشداردهنده را تشخیص می دهند.
او بخصوص به جوان ترها سفارش می کند که در هر صورت، مهم می باشد که در وهله نخست به پزشک عمومی رجوع شود.
او می گوید: اختلال های زوال عقل چندان هم رایج نیستند و ازاین رو اگر یکی از این نشانه ها را دارید، امکان دارد در ارتباط با مشکل دیگری باشد.
عکس: ایسنا/ منبع: انجمن آلزایمر آمریکا مثلاً بعضی از تغییرات رفتاری امکان دارد به علت مشکلات رابطه، استرس در محل کار یا یائسگی باشد. با این وجود تشخیص بموقع برای تضمین نتیجه دلخواه در مورد کسانی که مبتلا تشخیص داده شده اند مهم می باشد.
دکتر مک سویینی هم در این رابطه تاکید می کند: هرچند نشانه ها امکان دارد ناشی از علل درمان پذیر باشد، تشخیص بموقع آلزایمر فرصت هایی برای انجام مداخله پیشگیرانه پدید می آورد.
به گزارش ایندیپندنت، پیشرفت های مستمر در پژوهش آلزایمر بخصوص تولید داروهای نسل جدید بر اهمیت دسترسی بموقع به امکان آزمایش و تشخیص زودهنگام برای بهره مندی هر چه بیشتر در کاهش یا توقف پیشرفت این بیماری و نشانه های آن، تاکید دارد.
از پرسش های تکراری تا فراموشی های روزمره؛ مراحل پیشرفت بیماری آلزایمر سایت "وب ام دی" در مطلبی در اینباره به بعضی از مراحل بروز و پیشرفت بیماری آلزایمر اشاره کرده است:
۱) رفتارهای به ظاهر طبیعی
در مراحل اولیه شروع بیماری آلزایمر نمی توان علایم خاصی را در فرد مبتلا مشاهده کرد. تنها با آزمایش های تخصصی میتوان نوع فعالیت مغز را ارزیابی کرد و نشان داد آیا فرد به بیماری آلزایمر مبتلا شده است یا خیر؟ هرچه فرد مبتلا به مراحل بعدی این بیماری نزدیک می شود میتوان تغییرات و نوسانات بیشتر و بیشتری را در تواناییِ تفکر و تعقل او مشاهده کرد.
۲) تغییرات خفیف و نامحسوس
در این مرحله هم امکان دارد در رفتارهای فرد مبتلا به آلزایمر تغییرات محسوسی مشاهده نشود. هرچند با مرحله اول تفاوت هایی دارد با این وجود حتی امکان دارد پزشک متوجه این تغییرات نشود. همچون این تغییرات رفتاری میتوان به فراموش کردن لغات یا جا گذاشتن اشیاء و وسایل اشاره نمود. در این مرحله، بروز علایم آلزایمر در فعالیتهای روزمره فرد خللی ایجاد نمی کند همینطور باید توجه داشت این علایم امکان دارد نشانه آلزایمر نباشد و می تواند از بالا رفتن سن ناشی شود.
۳) تحلیل رفتن قدرت تفکر در حد خفیف
در این مرحله است که میتوان تغییرات ظاهری در قدرت تفکر و استدلال فرد را مشاهده کرد همچون فراموش کردن مطلب مطالعه شده، مطرح کردن پرسش های مکرر در مورد یک موضوع، مشکل در برنامه ریزی یا سامان دهی امور یا فراموش کردن نام افراد هنگام ملاقات آنان.
۴) کاهش متوسط قدرت تفکر
در این دوره بروز مشکل در تامل و تفکر نسبت به مرحله سوم آشکارتر می شود و در عین حال علایم جدیدتری هم بروز می کند همچون این که بیمار جزئیات اطلاعات در ارتباط با خویش را فراموش می کند، فصل و ماه و تاریخ را از یاد می برد و حتی در هنگام آشپزی یا حتی سفارش غذا از یک منوی آماده مشکل پیدا می کند.
۵) بروز علایم نسبتا شدید
در این مرحله بیمار حتی این که در چه مکان و چه زمانی قرار دارد را هم فراموش می کند. همینطور امکان دارد در به یادآوردن آدرس، شماره تلفن و مدرسه ای که در آن تحصیل می کرده گرفتار مشکل شود و حتی انتخاب نوع لباس مناسب هر فصل برایش کاری دشوار شود.
۶) بروز علایم ذهنی و رفتاری شدید
همزمان با پیشرفت بیماری آلزایمر، فرد امکان دارد چهره ها را به یاد آورد اما اسامی آنان را فراموش می کند. همینطور امکان دارد در تشخیص افراد از یکدیگر گرفتار مشکل شود علاوه بر این فرد گرفتار توهماتی می شود. به صورت مثال امکان دارد تصور کند ضروری است در محل کار حاضر باشد درحالیکه اصلا شاغل نیست.
۷) بروز علایم بسیار شدید بیماری
در این مرحله از بیماری خیلی از فعالیتهای اصلی و حیاتی فرد از قبیل خوردن، راه رفتن و نشستن تحت تأثیر قرار می گیرد و روال عادی زندگی در بیشتر موارد برای بیمار مختل می شود.
افزایش احتمال مبتلا شدن به آلزایمر در بیماران قلبی بنابر مطالعه موسسه تخصصی و فناوری «آکو»، بررسی های مختلف نشان داده است که مابین بیماری های قلبی - عروقی و آلزایمر می تواند ارتباط وجود داشته باشد. افراد مبتلا به بیماری های قلبی بیشتر مستعد مبتلا شدن به زوال عقل هستند که منجر به بیماری آلزایمر می شود. این حقیقت که فردی که از بیماری قلبی رنج می برد در معرض افزایش ریسک مبتلا شدن به فشار خون بالا، سطح کلسترول بالا، دیابت یا زوال عقل است به افزایش ریسک مبتلا شدن به آلزایمر کمک می نماید.
آلزایمر، شایع ترین نوع زوال عقل است زوال عقل عارضه ای است که می تواند در اثر خیلی از بیماری ها یا صدمه های مختلف ایجاد شود که به صورت مستقیم و غیرمستقیم به مغز صدمه می رساند. هرچند امکان دارد هنوز خیلی از مردم به اشتباه زوال عقل را همان آلزایمر بدانند اما آلزایمر، تنها نام یکی از بیماری های زیرمجموعه زوال عقل و در واقع شایع ترین شکل آن است. تحقیقات نشان می دهد که ۶۰ تا ۷۰ درصد موارد مبتلا شدن به زوال عقلی یا دمانس، شامل آلزایمر می شود.
انواع دیگر زوال عقلی عبارتند از زوال عقل عروقی، زوال عقل با اجسام لویی (رسوب غیرطبیعی پروتئین در داخل سلول های عصبی) و گروهی از بیماری هایی که به زوال عقل فرونتومپورال (دژنراسیون لوب فرونتال مغز) منجر می شوند.
زوال عقل همینطور امکان دارد بعد از سکته مغزی یا در ارتباط با عفونت های خاص مانند ایدز، در نتیجه مصرف الکل، صدمه های فیزیکی مکرر به مغز (معروف به انسفالوپاتی تروماتیک مزمن) یا کمبودهای تغذیه ای ایجاد شود. مرزهای بین اشکال مختلف زوال عقل نامشخص است و اشکال مختلط اغلب با هم وجود دارند.

برپایه آمار به روز شده در سایت سازمان جهانی بهداشت (WHO) هم اکنون بیشتر از ۵۵ میلیون نفر در سراسر دنیا مبتلا به زوال عقل هستند و همینطور هر ساله نزدیک به ۱۰ میلیون مورد جدید مبتلا شدن به این بیماری گزارش می شود.
به گزارش سرشیر به نقل از ایسنا، آمار این سازمان همینطور نشان داده است که بیشتر از ۶۰ درصد مبتلایان به زوال عقل از کشورهای کم درآمد یا با درآمد متوسط ​​هستند.




منبع:

1402/09/05
09:12:20
5.0 / 5
211
تگهای خبر: ارزیابی , بهداشت , بیماران , پزشك
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۴ بعلاوه ۱
سرشیر
سر شیر
سرشیر