آمارهای جدید کرونا چند هشدار و پرسش
نزدیک به دو سال و نیم است که آمارهای مربوط به ویروس کرونا همه روزه از رسانه ها منتشر می شود و اطلاع از این اعداد، تبدیل به قسمتی از زیست روزانه ما شده است؛ آمارهایی که خبر از تعداد جان باختگان، بستری ها و مبتلاشدن می دهند و در پس هر کدام، اضطرابی پنهان یا آشکار به جانمان می نشیند.
پنجشنبه گذشته (۱۲ خرداد ماه) نقطه عطفی پدیدار شد و بعد از ۲۴ ماه و ۱۰ روز، آمار فوتی های کرونا در کشور به عدد صفر رسید؛ بدین جهت وزیر بهداشت در توئیتی اعلام نمود: «این موفقیت را به رهبر انقلاب و ملت ایران تبریک میگویم و بر ارواح بلند شهدای مدافع سلامت درود می فرستم».
این آمار بااینکه ثابت نماند اما در ایام پس از عدد ۱۰ نیز فراتر نرفت اما نسبت به تابستان سیاه گذشته که مرگ های کرونائی کشور، سه رقمی شد و موجی از نگرانی و بیم از بی واکسنی بر کشور سایه انداخته بود، موفقیت بزرگی است و جا دارد ثبت آنرا بیش از هرچیز، مدیون ایثارگری مدافعان سلامت کشور بدانیم و در مقابل عزم و اراده فداکارانه آنان سر تعظیم فرود آوریم.
این رویه گرچه با آزمون و خطاهای بسیار و تلفات انسانی و مرگ رسمی نزدیک به ۱۵۰ هزار هم وطن حاصل شده اما حاوی هشدارها و عبرت های درس آموزی است که بیان آنها خالی از فایده نیست.
این آمارها قطعی نیستند
نخستین هشداری که باید بیان کرد این است که بنا بر اعلام چندباره مسئولان ستاد ملی مقابله با کرونا و دیگر متخصصان، آمارهایی که بصورت روزانه از طرف روابط عمومی وزارت بهداشت یا مراجع ذیصلاح اعلام می شود، هیچ کدام قطعی نیستند و بطور معمول همه موارد لحاظ نمی شود برای اینکه آمار اعلامی «بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی» در مراکز بهداشتی کشور حاصل شده و ممکنست مورد یا مواردی از مرگ یا مبتلاشدن در نقطه ای روی دهد که در شمار آمارها لحاظ نشده باشد؛ همچون در مرگ ها و ابتلاهای خانگی.
بناربراین چنین ارقامی به همان اندازه که جای خرسندی دارند، جای احتیاط و مراقبت داشته و باید در محاسبه های مردم و مسئولان بصورت تقریبی لحاظ شوند.
هشداری که همیشه باید در نظر باشد، آمار بالای بستری ها در بخش مراقبت های ویژه است؛ برمبنای وزارت بهداشت، نزدیک به ۵۰۰ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخش های مراقبت های ویژه بیمارستان ها تحت مراقبت قرار دارند.بستری های «مراقبت ویژه» هنوز زیاد است
هشدار دومی که همیشه باید در نظر باشد، آمار همچنان بالای بستری ها در بخش مراقبت های ویژه است؛ در همان روزی که اعلام گردید آمار «رسمی» مرگ ناشی از کرونا به عدد صفر رسید(پنجشنبه گذشته)، وزارت بهداشت هشدار داد برمبنای معیارهای قطعی تشخیصی، ۱۷۵ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی و ۳۴ نفر از آنها بستری شدند و نیز ۴۹۴ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخش های مراقبت های ویژه بیمارستان ها تحت مراقبت قرار دارند.
اشغال این تعداد تخت در بخش مراقبت های ویژه از آن رو اهمیت دارد که بدانیم بخش های آی سی یو در بیمارستان ها همیشه با محدودیت مواجه اند و مجهزترین مراکز درمانی نیز، گاه از کمبود تخت ها دراین زمینه اظهار تاسف می کنند. بد نیست بدانیم تعداد تخت های مراقبت ویژه در شبکه بهداشت کشور همیشه کمتر از نیاز است و بنا بر اعلام سال ۱۳۹۸ «علی امیر سوادکوهی» رییس انجمن مراقبت های ویژه ایران، «هزینه راه اندازی هر تخت آی سی یو بین ۱.۵ تا ۲ میلیارد تومان است»!
هنوز ۱۴ میلیون ایرانی حتی یک دُز واکسن نزده اند!
شاید باورش سخت باشد اما حقیقت دارد که هنوز ۱۴ میلیون نفر از واجدان شرایط، حتی یک دُز واکسن کرونا را هم تزریق نکرده اند؛ این آمار نه مربوط به چند ماه پیش بلکه مربوط به ۱۴ خرداد است که از طرف سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام گردید.
«عباس شیراوژن» در گفت وگوی تلویزیونی با بیان این که تکمیل چرخه واکسیناسیون نقش مهمی در کاهش مرگ ومیرهای کرونائی دارد از هم وطنان خواست برای دریافت واکسن خود اقدام نمایند و اضافه کرد: «حدود ۱۴ میلیون نفر از هموطنان حتی یک نوبت واکسن کرونا را هم دریافت نکرده اند»!
در همان برنامه «حمید عمادی» متخصص بیماریهای عفونی نیز با هشدار درباره این که تک رقمی شدن تعداد فوت شدگان به مفهوم اختتام کرونا نیست، از هم وطنان خواست علاوه بر تکمیل چرخه واکسیناسیون، شیوه نامه های بهداشتی را هم رعایت نمایند.
با توجه به این که هنوز هیچ مرجع رسمی داخلی و جهانی اعلام نکرده است که ایمنی کامل یا نسبی از کووید۱۹ حاصل شده و با نظرداشت این که ۱۴ میلیون نفری که هیچ واکسنی نزده اند، در سطح کشور پراکنده اند، احتمال ابتلای این افراد همچنان بالاست و باید مراقبت های لازم را همچون فاصله گذاری و زدن ماسک را مهم پنداشت.
به عنوان آخرین نکته در بخش هشدارها، شاید بد نباشد پژوهشگران عرصه های مختلف اجتماعی، پزشکی و روان شناسی، مطالعه علمی این مساله را در اسرع وقت در اولویت بگذارند که «چه علل و عواملی سبب شده است این جمعیت میلیونی، از تزریق واکسن امتناع کنند»؟! آنهم در شرایطی که همه مراجع علمی، مذهبی، حاکمیتی و مردمی بر تزریق سه دُز واکسن تاکید کرده و خاطره مرگ های سه رقمی روزانه هنوز در ذهن و ضمیر ما زنده است.
با توجه به این که هیچ مرجع رسمی داخلی و جهانی اعلام نکرده که ایمنی کامل یا نسبی از کووید۱۹ حاصل شده و با نظرداشت این که ۱۴ میلیون نفر هیچ واکسنی نزده و در سطح کشور پراکنده اند، احتمال ابتلای این افراد همچنان بالاست و باید مراقبت های لازم را همچون فاصله گذاری و زدن ماسک را مهم پنداشت.عبرت های کرونائی و چند پرسش مقدماتی
نگاهی به آثار و عوامل رویدادهای مربوط به کرونا و درس آموزی از ۲۸ ماه گذشته، نیازمند یک بررسی جامع و چندبعدی است که از حوصله این نوشتار خارج است؛ از رویدادهای اقتصادی و معیشتی ناشی از همه گیری کرونا تا نتایج روانی، اجتماعی، بهداشتی و مرگ ومیرهای آن.
بر اساس آخرین آمارها، مجموع بیماران کووید۱۹ در کشورمان به حدود ۷ میلیون و ۲۳۳ هزار؛ مجموع جان باختگان این بیماری به بالای ۱۴۱ هزار و ۳۳۰ نفر و بیماران بهبود یافته و یا از بیمارستان ها ترخیص شده نیز به ۷ میلیون و ۵۶ هزار و ۲۰۶ نفر رسیده است؛ ضمن آنکه بیش از ۵۲ میلیون و ۳۶۷ هزار و ۲۵۰ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده و نزدیک به ۵۰۰ نفر هنوز در بخش مراقبت های ویژه بستری هستند.
البته تعداد قطعی فوت شدگان و مبتلایان (اعم از بهبودیافتگان یا بستری های پیشین) بیشتر از آمار فعلی است و همین موضوع لزوم عبرت آموزی از رفتارهای مردم و مسئولان را بیشتر می کند. با این تفاصیل پرسش هایی در ذهن هر انسان مسئول و متعهدی مطرح است که حتی مرور آنها نیز آموزنده بوده؛ همچون پرسش های زیر که انشاالله در فرصتی مجزا، پاسخی درخور بیابند:
۱. در ۹ ماه گذشته (از شروع به کار دولت سبزدهم) چه اتقاقی افتاد که واکسیناسیون شتابی گسترده گرفت و نوعی ایمنی جمعی (اگرچه بصورت نسبی) ایجاد کرد؟
۲. به جز واکسن، مسئولان فعلی چه تدبیری اندیشیدند که مرگ های کرونائی به زیر ۱۰ نفر رسیده است و چرا مدیران پیشین از انجام آن عاجز بودند؟
۳. نقش ما مردم در رعایت شیوه نامه های بهداشتی تا چه حد موثر بود و آیا اگر از ابتدا هر شهروندی، مسئولانه به وظایف ملی، میهنی، شرعی و اجتماعی خود عمل می کرد، مرزهای این بیماری چنین گسترده می شد؟
۴. نقش رسانه ها در آموزش و تشویق مردم و مسئولان برای مهار کرونا چه بود و چه کاستی ها و غفلت هایی داشتند؟
۵. مرگ رسمی نزدیک به ۱۵۰ هزار ایرانی، چه نتایج فردی و اجتماعی دارد و چه میزان از آن قابل اجتناب بود؟
۶. بار مالی وارد آمده بر نظام بهداشتی کشور تا چه میزان برآورد می شود و چگونه می توان برای همه گیریهای احتمالی بعدی، آمادگی داشت؟
۷. نتایج روانی ماه های سیاه خانه نشینی از طرف کدام مرجع برآورد شده و برای مقابله با آثار سوء آن چه باید کرد؟
۸. برای خانواده هایی که سرپرستان خودرا به سبب کووید۱۹ از دست داده اند، چه فکری شده است؟
و ده ها پرسش دیگر که خارج از تعارف های معمول رسانه ای، باید به دنبال پاسخ آنها بود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب