مدیركل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت:
قاعده هرم جمعیتی کشور درحال کوچک شدن است
به گزارش سرشیر مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اعلان اینکه برمبنای آخرین سرشماری کشوری سال 1395، قاعده هرم جمعیتی کشور درحال کوچک شدن است، اظهار داشت: جمعیت باید مدیریت شود و ما در هشت سال فرصتی که داریم باید مشکل جمعیت را جبران نماییم.
به گزارش سرشیر به نقل از خبرگزاری ایرنا از وبدا، حامد برکاتی در نشست توجیهی اجرای قانون پشتیبانی از خانواده و جوانی جمعیت در زمینه وزارت بهداشت که در دانشگاه علوم پزشکی ایران، بیان کرد: در موضوع جمعیت همه باید تمام قد بایستند و اقدام نمایند، درغیر اینصورت آینده ای که جمعیت پیش رو دارد، قابل مدیریت نخواهد بود.
وی با رجوع به آخرین سرشماری کشوری که در سال ۱۳۹۵ انجام شد، بیان کرد: برمبنای آخرین سرشماری کشوری سال ۱۳۹۵ قاعده هرم جمعیتی کشور درحال کوچک شدن است؛ بنابر پیش بینی سازمان جهانی بهداشت برای آینده جمعیتی ایران ۴ سناریو عنوان شده است، ما در سال ۱۴۲۹ یا ۱۴۳۰ حدود ۹۸ میلیون نفر جمعیت خواهیم داشت و در سال ۱۴۸۰ جمعیت ما کاهشی تر شده و ۹۴ میلیون می شود. اگر سال ۱۴۲۵ را با امروزمان مقایسه نماییم، در آن زمان ۳۰ درصد جمعیت سالمند خواهد بود و حدودا ۵۰ میلیون نفر نیروی کار بین ۱۵ تا ۶۵ سال خواهیم داشت؛ درحالیکه حالا با ۸۵ میلیون جمعیت، فقط ۱۰ درصد جمعیت کشور سالمند است و ۷۴ میلیون نفر خارج از این دامنه هستند و این مساله نشان میدهد که در آینده مشکل خواهیم داشت.
افت TFR (نرخ کلی باروری) در کشور
وی اضافه کرد: در نمودارها روند افت TFR (نرخ کلی باروری) را در کشور مشاهده می کنیم؛ در حالی که دهه ۶۰ رشد جمعیت ۳.۵ درصد بود و الان در سال ۱۴۰۰ کمتر از ۰.۷ درصد است.
TFR باید بالای ۲.۱ باشد
برکاتی افزود: TFR (نرخ کلی باروری) باید بالای ۲.۱ باشد و هدفگذاری قانون ۲.۱ تا ۲.۵ است. از سال ۵۵ که میانگین سن جمعیت کشور ۲۲ سال بود و این جمعیت جوان انقلاب و جنگ را اداره کرده، حالا به سن میانسالی رسیده اند، یعنی در ۴۵ سال قبل ۱۰ سال جمعیت کشور پیرتر شده است.
وی اشاره کرد: جوانان دهه شصت در نیمه اول دهه ۹۰ به زاد و ولد رسیدند و اوج افزایش جمعیت در دهه ۹۰ مربوط به فرزندآوری جوانان دهه ۶۰ بود و این که گفته می شود که فرصت محدودی داریم، بدین سبب است که هر ۷ تا ۸ سال میزان جمعیت مولد ۲۰ درصد کمتر می شود و این روند تا ۱۵ سال آینده هم ادامه خواهد داشت. افراد دهه ۶۰ در ۷ تا ۸ سال آینده از چرخه باروری خارج خواهند شد، تحقیقات و تجربیات نشان میدهد که فرزندآوری در بالای ۴۰ سالگی بخصوص در بانوان، عملا خاتمه پیدا می کند.
مدیر کل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت اظهار نمود: تا سال ۹۵، TFR برمبنای سرشماری ها به دست می آمد و از سال ۹۶ تا ۹۹ نرخ باروری دیگر برمبنای سرشماری آمار کشور نیست و از پروسه ثبتی استفاده شد و داده ها از ثبت احوال و نرم افزار گرفته می شود. بر طبق این آمارها، نرخ باروری در سال ۱۳۹۶ حدود ۲.۰۹ و در سال ۹۷ حدود ۲ و در سال ۹۸ حدود ۱.۷ است. در تمام این سال ها در استانها حدود ۲۰ درصد افت TFR داشتیم.
وی افزود: بر طبق نمودارها، تمایل به فرزندآوری در سنین بالاتر رخ داده است و چون توازن بین اشتغال و فرزند آوری یا تحصیل و فرزندآوری برای بانوان برقرار نشده است، این فاصله بیشتر شده است و فاصله ازدواج و فرزند اول هم بیشتر شده است. ۱۷ درصد حاملگی ها در سنین بالای ۳۵ سال است و تاخیر در فرزندآوری یکی از چالش هایی است که باید مدیریت شود.
اوج فرزندآوری در سنین ۲۵ تا ۲۹ سال است
وی اظهار داشت: اوج فرزندآوری در سنین ۲۵ تا ۲۹ سال است و این اوج برای گروههای مختلف متفاوت می باشد و رهبر انقلاب به فرزندآوری در نخبگان تاکید داشتند. برمبنای منحنی و آمار، بانوی فوق لیسانس و لیسانس اوج باروری اش، ۳۰ سالگی است و بانوان باسواد، کمتر در سنین پایین تر حامله می شوند. بانوان تحصیل کرده باید حمایت شوند تا در سنین پایین تر حامله شوند.
برکاتی اظهار نمود: از ۹۰۰ هزار ازدواج در سال ۸۹ به ۵۰۰ هزار ازدواج در سال ۹۷ رسیده ایم و این درحالی است که متولدین دهه ۶۰ از سن ازدواج خارج شدند و آمار تجرد قطعی در کشور درحال افزایش است.
سن فرزندآوری و میانه سن ازدواج در کشور بالا رفته است
وی اضافه کرد: سن فرزندآوری و میانه سن ازدواج در کشور بالا رفته است و متوسط سن ازدواج در مردان ۲۸.۵ سال و در زنان ۲۴ سال است و فرزند اول ۴.۵ سال بعد و فرزند دوم ۵.۵ سال بعد است؛ یعنی خانم در ۳۶ سالگی می تواند دو فرزند داشته باشد. ما بیش از یک سال و نیم است که فاصله بین حاملگی را در شبکه اصلاح کردیم و ۱۸ تا ۲۴ ماه پس از تولد فرزند اول می توان مبادرت به تولد فرزند دیگر کرد و مشاوره ها برای فرزندآوری افراد از ۱۲ تا ۱۸ ماه بعد اتفاق می افتد.
برکاتی اظهار داشت: اگر بانویی بالای ۳۵ سال باشد، سفارش می شود حاملگی دوم به فاصله ۱۲ ماه اتفاق افتد؛ چون تاخیر بیشتر، ممکنست با عوارض حاملگی همراه باشد.
۵۰ درصد طلاق ها در پنج سال اول اتفاق می افتد
مدیر کل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت افزود: از ۹۹ هزار طلاق در سال ۸۶ به ۱۷۵ هزار طلاق در سال ۱۳۹۷ رسیدیم و در دو سال اخیر، مقدار مختصری از این آمار کاسته شده است. بطور معمول ۵۰ درصد طلاق ها در پنج سال اول اتفاق می افتد و ارجاع به مراکز مشاوره باید افزایش پیدا کند و غربالگری زوجین دارای مشکل انجام شود؛ چونکه وقتی زوجی به دادگاه مراجعه می کنند، در عمل پروسه طلاق شروع شده است و ما باید پیش از این مرحله و در مراحل ابتدایی اختلاف آنها ورود نماییم.
تعداد خانوارهای کشور ۳.۵ برابر شده است
وی اضافه کرد: تعداد خانوارهای کشور ۳.۵ برابر شده است؛ اما بُعد خانوار کم شده است و الان نرخ باروری، ۱.۷ است و عموما خانوارها ۲.۲ فرزند دارند. اگر اقدامی نشود، بطورمثال متولدین ۸۰ به بعد، به یک یا ۲ فرزند اکتفا خواهند کرد.
برکاتی اظهار داشت: متولدین پس از دهه ۵۰ حدود ۸۰ درصدشان حداکثر دو فرزند دارند و متولدین نسل قبلی شان، ۷۷ درصدشان حداقل سه فرزند دارند. اگر اقدامی صورت نگیرد، جمعیت مولد کشور از سن باروری خارج می شوند.
خانواده های یک فرزندی بالا رفته است
وی عنوان کرد: خانواده های یک فرزندی تا سال ۹۵ بالا رفته است و خانواده های ۵ فرزندی، از ۲۹ درصد به ۱۸ درصد رسیده است.
مدیر کل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت اشاره کرد: قانون باید اجرا شود؛ اما قانون بهانه است و هدف نیست. همه باید یکصدا بایستند و جمعیت کشور مدیریت شود و ما در هشت سال فرصتی که داریم باید مشکل جمعیت را جبران نماییم.
وی اظهار داشت: تعداد بانوانی که در سالهای پایانی عمر همسر ندارند، ۳ تا ۴ برابر خواهد شد و با پدیده زنانه شدن سالمندی مواجه خواهیم شد؛ آن هم بانوانی که سلامت و تمکن مالی کافی ندارند.
برکاتی افزود: پنجره جمعیت بیشتر امر و اصطلاح اقتصادیست و در سال ۸۲ این پنجره باز شده است و در کشورهایی که باز شده، حدود ۴۵ تا ۵۰ سال باز می ماند؛ البته در همه کشورها پنجره جمعیت باز نمی گردد و در کشورهایی که انفجار جمعیتی در دهه ای رخ می دهد، پنجره جمعیت باز می شود. باز شدن پنجره جمعیت سودهایی برای کشورها خواهد داشت. باید دانست که کشوری مانند ژاپن با بسته شدن جمعیت گرفتار چالش نشد، برای اینکه ژاپن اول به توسعه رسید و بعد سالمند شد، اما ما مانند ژاپن نخواهیم بود و اقتصاد کشور گرفتار چالش خواهد شد؛ چون ما از سود جمعیتی مان استفاده نکردیم؛ بطوریکه در بهترین حالت در سال ۹۰ حدود ۷۱ درصد جمعیت کشور مولد بودند، اما به دلایلی نتوانستیم از این جمعیت جوان و پویا استفاده نمائیم.
وی با اشاره به نمودارها، اشاره کرد: در سال ۶۵ هرم جمعیت کشور قاعده پهنی داشت. باید دانست همانطور که مدیریت چاقی در اختیار وزارت بهداشت نیست، چون جمعیت لذت طلب شدند، مدیریت جمعیت هم در اختیار وزارت بهداشت نیست و هر قاعده ای باید پیوست جمعیت داشته باشد. با افزایش جمعیت و چند شیفته شدن مدارس، مدارس غیردولتی تاسیس شد. حالا با پدیده مدارس غیر دولتی مواجه هستیم و جوان امروز از ترس هزینه مدارس غیر دولتی، علاقه ای به فرزندآوری بیشتر ندارد.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت درباب سالمندان افزود: رشد جمعیت سالمند ۳.۶۹ درصد است و مراکز نگهداری سالمندان درحال افزایش است. در دهه ۹۰ سالانه سه درصد رشد جمعیت جوان کم شده است و در سال ۱۴۳۰ جمعیت سالمند به ۲۶ میلیون نفر خواهد رسید که ۲۶ درصد جمعیت کشور را می سازند و اگر با همین شرایط پیش رویم، پیری جمعیت را نمی توان مدیریت کرد.
برکاتی عنوان کرد: سازمان بهداشت جهانی می گوید آمریکای شمالی، اروپای غربی، آسیای جنوب شرقی و نیوزیلند و جمهوری اسلامی ایران، جزو کشورهایی خواهند بود که در سال ۱۴۳۰ بیش از ۳۰ درصد سالمند خواهند داشت. دنیا حالا با جنگ آب هم درحال مواجهه است و همه اینها تهدید شمرده می شود. امیدواریم خطر را بیش از آنچه به نظر می آید، حس نماییم، در قانون جمعیت حمایت های خوبی دیده شده و امیدوار هستم به خوبی اجرا شود.
منبع: kaymak.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب