پژوهشگران مطرح كردند
راهكاری موثر برای درمان روده تحریك پذیر
به گزارش سرشیر اختلالات گوارشی كاركردی، گروهی از بیماری های پزشكی هستند كه با علت نامشخص، ملاك های تشخیصی سوال برانگیز، دوره های طولانی مدت و غیر قابل پیشبینی بیماری و تاثیرات دارویی اندك مشخص می شوند.
به گزارش سرشیر به نقل از ایسنا، بیماران مبتلا به اختلالات گوارشی ساختاری، درد بیشتر و ۴۰ درصد استرس بیشتر را گزارش كرده اند. در میان ۲۵ اختلال گوارش كاركردی، نشانگان روده تحریك پذیر شایع ترین، پرهزینه ترین و ناتوان كننده ترین نوع آنها است. نشانگان روده تحریك پذیر یك بیماری شایع پزشكی است كه با درد و ناراحتی مزمن، مكرر و شكمی مشخص می شود كه منجر به عادات روده ای تغییر یافته در غیاب بیماری های گوارشی دیگر می شود.
در پژوهشی كه درمورد "اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی گروهی بر علایم جسمی بیماران مبتلا به نشانگان روده تحریك پذیر" توسط تیم پژوهشگران متشكل از علیرضا پیرخائفی (دانشیار عصب روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی گرمسار)، مرتضی روزبهانی (كارشناسی ارشد روانشناسی عمومی دانشگاه علامه طباطبایی) و سارا راستگو (كارشناس روانشناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی گرمسار) انجام شده، آمده است: « آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی گروهی به بهبود میزان و شدت علایم بیماران مبتلا به نشانگان روده تحریك پذیر كمك می نماید. نشانگان روده تحریك پذیر یك اختلال رایج گوارشی است كه با درد شكمی، اسهال یا یبوست همراه می باشد و علت واضح جسمی ندارد.»
در این پژوهش كه جامعه آماری آن شامل تمامی بیماران زن مبتلا به اختلال عملكردی گوارش در شهر رشت هستند، آمده است: « از ۴۱ درصد بیماران مبتلا به اختلال عملكرد گوارشی، ۲۵ درصد را بیماران نشانگان روده تحریك پذیر و ۱۳ درصد را بقیه بیماران عملكردی می سازند. همچنین، مبتلایان به نشانگان روده تحریك پذیر بیشتر از یك چهارم كل بیماران مختص گوارش را می سازند. این بیماری كه با بیش حساسیتی احشایی غیر معمول شناخته می شود با هیجانات منفی و استرس رابطه دارد.»
محققان می گویند: « رفتارهای اجتنابی با علایم گوارشی افراد مبتلا به نشانگان روده تحریك پذیر رابطه دارد و كاهش یافتن رفتار های اجتنابی علت بخش بزرگی از اثرات درمانی بر این بیماران است. مداخلات استفاده شده هم عموما شامل مواردی مانند آرام سازی برای كاهش استرس یا كاهش علایم ناشی از استرس، فعال سازی رفتاری با وجود درد، بوده است. بنابر این یكی از درمان های روان شناختی احیانا سودمند برای این بیماران، ذهن آگاهی است. ذهن آگاهی بعنوان یك احساس بدون قضاوت و متعادل از آگاهی تعریف شده است كه به واضح دیدن و پذیرش هیجانات و پدیده های فیزیكی، همان گونه كه اتفاق می افتند، كمك می نماید.»
یافته ها نشان می دهند: « نحوه عملكرد مغز افراد بر روی محرك ها و تعبیر و تفسیرهای این بیماران گرفتار تحریفات و سوگیری های شناختی و الگوهای تفكر ناسالم در مورد جهان اطراف و بیماری خود هستند، كه این الگوی ناسالم سبب ایجاد نوعی بی نظمی و بی تعادلی بین مراكز شناختی و هیجانی سیستم عصبی مركزی با سیستم عصبی روده ای می شود كه این نابهنجاری ها باعث ایجاد علایم بیماری مانند درد شكمی و اسهال و یبوست می شوند.»
در این پژوهش آمده است: « در میان انواع شیوه های روان درمانی، درمان بر مبنای ذهن آگاهی بر روی این بیماران كمتر صورت گرفته است. روش ذهن آگاهی را نوعی روش زیستی_شناختی_رفتاری می دانند كه متفاوت از روش های آرام بخش سنتی است. آموزش های ذهنی برای بیماران مبتلا به نشانگان روده ی تحریك پذیر با برگزاری دوره های بالینی عملی به آنان كمك می نماید كه اندیشه ها و احساساتشان را مشاهده كنند. همینطور آگاهی بیماران را قادر به دیدن حركات منفی و ژرف اندیشی می كند و به آنان اجازه می دهد كه از الگوهای افكار منفی تمركز زدایی كنند.»
پژوهشگران می گویند: « آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر كاهش استرس باعث كاهش علایم جسمی و افزایش كیفیت زندگی بیماران نشانگان روده تحریك پذیر می شود. همینطور اثربخشی آموزش ذهن آگاهی در بین جانبازان شیمیایی هم در مرحله پیگیری بر علایم جسمانی و در مراحل پس آزمون و پیگیری بر سلامت روان آنان اثر بخش بود. همینطور درمان مبتنی بر آرام سازی باعث كاهش اضطراب و شدت علایم نشانگان روده تحریك پذیر شده است و استفاده از یوگا در درمان كاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر روی بیماران مبتلا به نشانگان روده تحریك پذیر باعث كاهش علایم روده ای، شدت علایم و اضطراب، بهبود كیفیت زندگی و كاركرد فیزیكی شده است.»
در نتایج این پژوهش آمده است: « تكنیك های ذهن آگاهی سبب كاهش علایم جسمی در بیماران نشانگان روده تحریك پذیر شده است. این بیماری با هیجانات منفی و استرس رابطه دارد. بنابراین، تعدیل و اصلاح تجربه استرس و هیجانات منفی مانند اضطراب در این بیماران می تواند به آنان كمك نماید و این همان چیزی است كه درمان ذهن آگاهی به آن كمك می نماید. افزون بر این برای كمك به تغییر علایم نشانگان روده تحریك پذیر در این بیماران ضروریست كه ابتدا اضطراب آنان كاهش داده شود.
امكان دارد علت اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در بهبود میزان و شدت علایم بیماران پژوهش حاضر هم به علت كمك رساندن این درمان به كاهش اضطراب آنان باشد، چونكه درمان های در رابطه با ذهن آگاهی همچون تكنیك یوگا در فرایند ذهن آگاهی و درمان آرام سازی، باعث كاهش اضطراب و در نتیجه سبب كاهش علایم نشانگان روده تحریك پذیر می شوند.»
این پژوهش در شماره چهارم فصلنامه علمی_پژوهشی روانشناسی سلامت انتشار یافته است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب